L'Indifferent

Hendrik Andriessen (1892-1981) componeerde zijn derde kwartet L’Indifférent in 1969 en liet zich inspireren door het gelijknamige schilderij van Watteau. Nog sterker dan zijn Quartetto in stile antico uit 1957 is L’Indifférent een kwartet in oude stijl, waarin men – zoals Alexander Jansen in ‘Duizend kleuren van muziek’ schrijft – “Haydn ontmoet en de Schubert van zijn allereerste kwartetten.” Beide composities vormen een groot contrast met het atonale tweede strijkkwartet Il Pensiero uit 1961 aan de basis waarvan een twaalftoonreeks ligt.

Toen Andriessen L’Indifférent in november 1969 voltooide bestond het werk uit vier delen: na het eerste deel kwam een Adagio. Bij de publicatie enkele maanden later ontbrak dit deel echter. Het heeft er alle schijn van dat Andriessen het oorspronkelijke deel op het laatste moment heeft teruggetrokken. Bij nadere bestudering past het ook minder goed in het geheel. Door het brede gebaar en de onverwachte harmonische uitwijkingen ontbreken de lichtvoetigheid en de eenvoud van de andere delen. In 1973 bewerkte Andriessen dit Adagio tot een zelfstandige compositie voor piano vierhandig.

Enkele mogelijke correcties van mij in deel 1 en 3 staan tussen haakjes geplaatst.

Lourens Stuifbergen